Kiedy mamy do czynienia z odwrotnym obciążeniem?

Odwrotne obciążenie oznacza, że obowiązek rozliczenia podatku VAT przerzucony jest ze sprzedającego towar na nabywcę. Nabywca ma zatem obowiązek naliczyć podatek należny, oraz przysługuje mu prawo odliczenia podatku naliczonego.

Zastosowanie odwrotnego obciążenia dotyczy określonych towarów , które wyróżnione są w załączniku nr 11 ustawy o VAT oraz usług budowlanych – załącznik 14 ustawy.

O tym kiedy procedura odwrotnego obciążenia ma zastosowanie stanowi art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT, zgodnie z którym spełnione muszą być następujące warunki:

  • Sprzedawca oraz nabywca są czynnymi podatnikami VAT,
  • dostawa nie jest objęta zwolnieniem, (art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 122 ustawy o VAT)

W niektórych sytuacjach, w przypadku transakcji dotyczących elektroniki, dodatkowo wartość towarów w ramach jednolitej gospodarczo transakcji obejmującej te towary, bez kwoty podatku, musi przekroczyć kwotę 20 000 zł netto (procesory, telefony dla sieci komórkowych, konsole do gier wideo, przenośne maszyny do automatycznego przetwarzania danych, takie jak laptopy i notebooki albo inne komputery przenośne).

Jeśli chodzi o usługi budowlane wymienione w ustawie, odwrotne obciążenie ma  zastosowanie tylko, gdy nabywca oraz sprzedawca są czynnymi podatnikami VAT, a świadczący usługi (usługodawca) jest podwykonawcą.

Obowiązek podatkowy

Przedsiębiorcy, którzy nabywają objęte procedurą odwrotnego obciążenia towary muszą pamiętać o ciążącym na nich obowiązku podatkowym rozliczenia i odprowadzenia podatku VAT należnego. Obowiązek ten powstaje w chwili dokonania dostawy lub wykonania usługi (W przypadku świadczenia usług budowlanych obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury).

Przy transakcjach objętych odwrotnym obciążeniem nie decyduje o momencie powstania obowiązku podatkowego data otrzymania faktury. Z kolei nieotrzymanie faktury nie zwalnia podatnika z obowiązku wykazania podatku w momencie powstania obowiązku podatkowego.

Według art. 86 ust. 10b pkt 3 ustawy o VAT podatnik powinien rozliczyć podatek należny w deklaracji VAT w ciągu 3 miesięcy od okresu, w którym powstał obowiązek podatkowy (licząc od końca miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy)

Podatnik rozlicza podatek VAT od zakupionego towaru jednocześnie po stronie podatku należnego jak i naliczonego (transakcja neutralna podatkowo)

Odliczenie podatku naliczonego

Kwota podatku należnego to równocześnie kwota podatku naliczonego, który nabywca ma prawo odliczyć na zasadach ogólnych. Nabywca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego, gdy dokona rozliczenia VAT należnego w okresie, w którym powstał obowiązek podatkowy.

W przypadku gdy podatnik składa korektę, rozliczając podatek należny przed upływem 3 miesięcy ma prawo odliczyć podatek naliczony w tym samym okresie rozliczeniowym.

W przypadku, gdy podatnik uwzględni kwotę podatku należnego w terminie przekraczającym okres 3 miesięcy, może odpowiednio zwiększyć kwotę podatku naliczonego przy rozliczeniu za okres rozliczeniowy, co do którego nie upłynął jeszcze termin złożenia deklaracji VAT.

Ewa Małkowska

Źródła:
Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług
www.poradnikprzedsiebiorcy.pl (odwrotne obciążenie niewykazane w terminie)
www.biznes.gov.pl (odwrotne obciążenie vat odwrócony)
www.podatki.gazetaprawna.pl (spóźniona faktura od kontrahenta bez odsetek u nabywcy)
https://msp.money.pl (faktura odwrotne obciążenie jakie elementy)
www.podatki.egospodarka.pl (Spóźniona faktura z odwróconym VAT nie wpływa na odliczenie podatku)