Zatrudnienie współmałżonka we własnej firmie jest korzystne przede wszystkim ze względu na większe zaufanie niż do osoby z zewnątrz. Korzystne jest również to, że zatrudniony w firmie współmałżonek nie oczekuje wysokiego wynagrodzenia w zamian za wykonaną pracę. W poniższym artykule zaprezentowano wysokości składek, które przedsiębiorca musi uiszczać na rzecz ZUS, jeżeli zatrudnia współmałżonka, a także przedstawiono koszty firmowe, wynikające z tego zatrudnienia, nie uwzględniane lub zaliczane do kosztów uzyskania przychodów przedsiębiorstwa.
Zatrudnienie współmałżonka a składki ZUS
Podstawę zatrudnienia małżonka w przedsiębiorstwie stanowi umowa o pracę, o dzieło lub umowa zlecenia. Przy podpisaniu umowy o pracę, jak również umowy o dzieło, powstaje obowiązek traktowania małżonka jako osobę współpracującą, z czym wiąże się konieczność opłacania składek na jego ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne. Wysokość tych składek równa jest 1121,52 zł, co oznacza, że przepisy nie umożliwiają stosowania wobec współmałżonka preferencyjnych składek ZUS. W obowiązujących przepisach przewidziany jest jednak wyjątek, dzięki któremu przedsiębiorca nie musi opłacać za współmałżonka składek. Taka sytuacja ma miejsce, jeżeli małżonek jest równocześnie zatrudniony na podstawie umowy o pracę u innego przedsiębiorcy i osiąga z tego tytułu co najmniej minimalne wynagrodzenie (obecnie 1850 zł brutto). W omawianym przypadku składki na ubezpieczenie społeczne są opłacane przez przedsiębiorcę zatrudniającego współmałżonka na podstawie umowy o pracę. Z kolei małżonek – przedsiębiorca jest zobowiązany do opłacania tylko i wyłącznie składek na ubezpieczenie zdrowotne za współpracującego z nim małżonka.
W przypadku zawarcia umowy zlecenia składki ZUS są wyliczane w zależności od wysokości sumy zlecenia.
Wynagrodzenie współmałżonka a koszty firmowe
Przedsiębiorca nie ma możliwości ujęcia wynagrodzenia współmałżonka w kosztach uzyskania przychodów. Taki stan rzeczy ma miejsce niezależnie od tego czy małżonków łączy wspólność czy rozdzielność majątkowa.
Istnieją jednak wydatki, które przedsiębiorca, zatrudniający współmałżonka, może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Zaliczyć do kosztów można zapłacone za małżonka składki ZUS na ubezpieczenie: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. Występuje również możliwość pomniejszenia podatku dochodowego o zapłacone za współmałżonka składki na ubezpieczenie zdrowotne (nie więcej niż 7,75% podstawy wymiaru tej składki). Ponadto do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć również wydatki związane z wykonywaniem przez współmałżonka obowiązków służbowych (m.in. diety i inne koszty podróży służbowej, używanie do celów służbowych prywatnego samochodu), składki na fundusz pracy, a także świadczenie urlopowe wypłacone współmałżonkowi z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.
Opracowała: Patrycja Brzoska
Źródło: Bobrowski S., Zatrudnienie współmałżonka we własnej firmie,www.ksiegowosc.infor.pl
