W momencie, gdy potrzebujemy poświęcić trochę więcej czasu dla swojej pociechy, bez obawy zwolnienia lub szukania nowej pracy zaraz, gdy dziecko trochę podrośnie, decydujemy się na skorzystanie z urlopu wychowawczego.
Urlop wychowawczy przysługuje zarówno matce jak i ojcu dziecka pod warunkiem, że są pracownikami i posiadają 6-miesięczny staż pracy. Urlop ten jest bezpłatny i przysługuje w wymiarze 36 miesięcy z czego jeden miesiąc przeznaczony jest dla drugiego rodzica. Jest możliwość skorzystania z prawa do urlopu wychowawczego równocześnie i w takim przypadku łączny wymiar urlopu nie może przekroczyć 36 miesięcy. Od 2 stycznia 2016 roku urlop ten można wykorzystać do ukończenie przez dziecko 6 roku życia.
Składki ZUS
Podczas urlopu wychowawczego pracownik podlega obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu oraz zdrowotnemu, o ile nie posiada innego tytułu do tych ubezpieczeń. Pracodawca wykazuje składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz zdrowotne za osobę, której udzielił urlopu wychowawczego jednak składki te są finansowane z budżetu państwa.
Podstawą wymiaru składek w przypadku urlopu wychowawczego jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za 12 miesięcy kalendarzowych przypadające na okres przed rozpoczęciem urlopu wychowawczego. Przy obliczaniu podstawy wymiaru, wszystkie składniki przychodu uzyskane przez pracownika ze stosunku pracy powinny być uwzględnione (np. premie, nagrody). Wyliczona podstawa wymiaru składek emerytalno-rentowych nie może jednak przekroczyć następujących limitów:
- nie może być wyższa niż 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia przyjętego do ustalenia kwoty rocznego limitu podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych,
- nie może być niższa niż 75% kwoty przyjętego minimalnego wynagrodzenia.
Urlop wychowawczy a umowa zlecenia
Zgodnie z art. 186 ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. – Kodeks pracy, w czasie urlopu wychowawczego pracownik ma prawo podjąć pracę zarobkową, a także naukę lub szkolenie, jeżeli nie wyłącza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. W przypadku podpisania umowy zlecenia z osobą przebywającą na urlopie wychowawczym, należy pamiętać, że zleceniodawca zobowiązany jest zgłosić tę osobę na druku ZUS ZUA do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego jako zleceniobiorcę. Otrzymuje ona wtedy odrębny tytuł do obowiązkowego ubezpieczenia, przez co w tym okresie z tytułu urlopu wychowawczego u swojego stałego pracodawcy nie powinny być wykazywane żadne składki. Sytuacja oczywiście ulega zmianie, gdy pracownik wraca do pracy po zakończeniu urlopu wychowawczego. Wówczas umowa zlecenia przestaje być odrębnym tytułem do ubezpieczeń i należy taką osobę wyrejestrować z ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych.
Źródła:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. ( Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141)
www.kadry.infor.pl
www.urlopywychowawcze.pl
Opracowała Anita Czapiewska
